05/01/2017
Door Bart Driessen
Data is waar het steeds meer om gaat. In plaats van hardware ligt de nadruk nu op software; en vooral de toegankelijkheid van data. Een voorbeeld is Datareporter, een pakket om data toegankelijk te maken van Penko. Waarbij het om veel meer gaat dan wegen en doseren.
De expert op dit gebied is Gijs van Doesburg, al jaren verbonden aan Penko en als engineer nauw betrokken bij de ontwikkeling en toepassing van Datareporter. Datareporter zag drie jaar geleden het daglicht en is nu een belangrijk hulpmiddel voor de verwerking van data. Maar wat doet de Datareporter eigenlijk? En wat kan je er mee?
Opslaan en bewerken
“In 2006 zijn we naar aanleiding van vragen van klanten begonnen met de ontwikkeling van pakketten voor het loggen van data. Bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie, maar ook uit de bredere procesindustrie, willen steeds meer productie- en procesdata opslaan en bewerken. De achtergrond daarvan is onder meer de noodzaak van tracking en tracing. Maar ook voor de optimalisatie van productie-installaties en het opsporen van oorzaken achter productiestops zijn data nodig. In de beginperiode ontwikkelden wij daarvoor nog klantspecifieke oplossingen. Maar al snel bleek dat we dit breder moesten aanpakken.”
Breed geaccepteerd
“De behoefte aan data was in feite veel groter dan iedereen dacht. Bedrijven in alle branches willen beschikken over productie- en procesdata en klopten toen al snel bij ons aan. Dat was het signaal dat we een breed toepasbare oplossing moesten ontwikkelen. De eerste versie van de Datareporter konden we in 2010 lanceren. Deze was gelijk een groot succes. In de afgelopen drie jaar hebben wij deze uitgebreid en verbeterd. Nu is het al breed geaccepteerd. Praktisch al onze klanten maken gebruik van Datareporter.”
Functies Datareporter
Wat zijn de belangrijkste functies van Datareporter? “Dat zijn er in feite drie. De eerste is het verzamelen van data, het materiaal voor de database. De tweede is de scope-functie. Dat onderdeel geeft een duidelijke, grafische weergave van allerlei data. Zo kun je zien hoe het verbruik van grondstoffen zich binnen een bepaalde tijdsspanne ontwikkelt. De derde functie is het diagnosticeren. Je kan daarmee data analyseren van batches, recepten en stilstanden. Ook andere diagnoses zijn mogelijk.”
Onderdelen Datareporter
Wat zijn de belangrijkste onderdelen van Datareporter? “De gebruiker die Datareporter voor het eerst installeert, opent altijd met de set-up pagina. Op die pagina kun je allerlei recepten, setpoints en instellingen voor batchafwikkeling invoeren. Je kan kiezen uit 30 verschillende mogelijkheden van data en die bereikbaar maken. Klanten willen allerlei data binnen handbereik krijgen, variërend van het verbruik van grondstoffen en halffabricaten, tot en met energie en verpakkingsmiddelen. Maar ook de gegevens van eigen producten horen daarbij. Zo maak je een complete track en tracing direct uitvoerbaar.”
In welk formaat maak je die data beschikbaar? “Beschikbaar maken doen we door data in CSV-bestanden op te slaan. Daardoor zijn de data ook direct te importeren in Excell; een programma dat praktisch iedereen kent en op elke computer is geïnstalleerd. Ook Datareporter draait op gewone PC’s. De koppeling van Datareporter met onze Penko-apparaten wordt gemaakt met een ethernetconnector. Belangrijk is dat al onze Penko-apparaten daarvoor geschikt zijn.”
Praktijkvoorbeeld visverwerking
Penko noemt als praktijkvoorbeeld een groot internationaal visverwerkend bedrijf. Dit bedrijf verzamelt met Datareporter een grote hoeveelheid uiteenlopende data. Vooral data met betrekking tot versheid, vangstlocatie, datum van vangst, tijdstip, het type vis, gewicht, omvang, temperatuur, duurzame productie en de locatie waar de bijvangst vandaan komt. Deze data worden direct vanuit het schip naar het vasteland verstuurd zodat de gegevens over de nieuwe vangst direct beschikbaar is. Op de visveiling heeft het aanbiedende visbedrijf belang bij een exacte en correcte beschrijving van alle aspecten van de aangeboden vis. Deze data helpen bij een snelle bepaling van de exacte waarde van de aangeboden partij. Een ander onderdeel van Datareporter, meer verband houdend met weegtechniek, is de exacte bepaling van het vereiste vulgewicht per doos. Datareporter zorgt er op een intelligente manier voor dat dit gewicht veel dichter bij de gewenste 5 kilo per doos word gehouden.
Praktijkvoorbeeld chocolade
Hoe belangrijk data worden blijkt ook uit het aantal weegmomenten dat de weegmodules van Penko tegenwoordig uitvoeren. Op dit moment voert een weegmodule 1600 wegingen in een seconde uit. Een van de gebruikers van Datareporter die chocola en caramel produceert, werkte vroeger met een weegmodule die slechts 250 metingen in een seconde uitvoerde. De standaard ‘overfill’ op 1 kilo product was toen 5 gram. Door de upgrade naar een moderne weegmodule met 1600 wegingen is het gelukt deze ‘overfill’ terug te brengen tot slechts 1 gram. Omdat het om relatief kostbare grondstoffen gaat is de besparing in dit geval aanzienlijk. Behalve deze besparing biedt de Datareporter de mogelijkheid om alle geleverde ‘overfills’ te meten en te registeren.
Praktijkvoorbeeld krachtmeting
Hoe Datareporter wordt ingezet kan ook worden geïllustreerd aan de hand van een voorbeeld met een krachtmeter. Het wegen en doseren van poeders wordt verzorgd door middel van krachtmeters, maar met Datareporter worden nu veel meer dingen gedaan. Zo worden doseringen veel preciezer uitgevoerd. De weegmodule legt behalve het gewicht elke derde seconde het tijdstip en volgnummer vast. Met de grote hoeveelheid metingen die daardoor worden gemaakt (8000 weegbestanden per dag) berekent Datareporter een veel preciezere boven- en ondergrens. Met als resultaat dat de batches met een minimale marge gedoseerd worden. Dankzij deze kleinere marge profiteert de gebruiker van een besparing op grondstoffen.
Groeiende populariteit
Hoe wordt Datareporter nu ontvangen? “Heel positief. Datareporter groeit hard in populariteit. Vooral in industrieën waar in batches geproduceerd wordt bewijst de Datareporter zijn waarde. Bedrijven die hier steeds vaker mee werken zijn bijvoorbeeld bakkerijen. Zij gebruiken het om data op te slaan, te volgen en te onderzoeken; zoals temperaturen van deeg en ovens, drukken in autoclaven, hoeveelheden gebruikt water of dosering van kruiden. Maar ook fabrikanten van veevoer of visproducten gebruiken het. Eigenlijk zijn er maar weinig branches waar de Datareporter nog niet toegepast wordt.”
Installatie Datareporter
Hoe gaat de installatie van Datareporter in zijn werk? “De installatie van Datareporter is niet zo ingewikkeld. In principe kan de klant het zelf. We hebben het over het inregelen van Datareporter. In feite komt het neer op het invoeren van basisgegevens. De klant hoeft in geen geval iets te programmeren. Mocht de klant de installatie liever overlaten aan ons, dan kan dat. We komen trouwens altijd na een tijdje langs om te bekijken hoe de klant Datareporter gebruikt. En voor zover dat nodig is geven we adviezen over hoe je bepaalde dingen makkelijker of sneller kan doen.”