08/11/2023
Door Ad Spijkers
Een spuitdrone en een middel op basis van schapenvet bieden een effectieve bescherming tegen het doden van hertenkalveren tijdens de grasoogst.
Grasland in de landbouwproductie is een favoriete schuilplaats voor herten. In het eerste deel van hun leven gaan hertenkalven hier bij gevaar plat in liggen, in plaats van te vluchten. Bij de oogst van voedergras in mei en juni loopt een aantal reeënkalven het risico tijdens de oogstwerkzaamheden te worden geraakt, verminkt of gedood.
Het verstoppen in het gras is een goede overlevingsstrategie tegen natuurlijke vijanden, maar desastreus bij contact met moderne oogstmachines. Doodgereden hertenkalveren zijn dan ook ieder jaar een terugkerend probleem.
Drone als redder
Het Jægernes Naturfond in Rønde (35 km noordoostelijk van Aarhus) heeft daarom een project gesteund waarin Deense bedrijven en instituten een praktische methode hebben ontwikkeld om het doden en verminken van hertenkalveren in graslanden te voorkomen. Deelnemers aan het project zijn het Danmarks Jægerforbund (op dezelfde locatie in Rønde), Seges Innovation in Aarhus, het Teknologisk Institut in Taastrup (bij Kopenhagen) en Scandinavian Drone Solutions in Valby (Kopenhagen)
De Deense jagersbond weet uit eerdere studies en modelberekeningen dat jaarlijks tussen de 10.000 en 20.000 reeënkalven het risico lopen gedood of verminkt te worden op graslanden in Denemarken. Een groot aantal wordt getroffen door rooiers. De jagersbond wil heel graag een bijdrage leveren aan het terugdringen daarvan. Ook de landbouwsector verlangt al lang naar een effectieve methode om deze botsingen te kunnen vermijden. Deze brengen ook een risico met zich mee op vergiftiging van het grasvoer, net zoals het voor de tractorchauffeur ook een traumatische ervaring is om dieren te raken.
Getest in de praktijk
Het onderzoek heeft zich gericht op het ontwikkelen van een praktisch toepasbare methode, zodat een boer in de drukke oogsttijd de kans krijgt om het doden van de kalveren te voorkomen. Hertenkalveren worden door hun moeder in open weilanden neergelegd. De eerste weken verstoppen de dieren zich en reageren ze niet op mensen, machines of roofdieren. Het is dit gedrag maakt ze erg kwetsbaar tijdens de grasoogst.
Het idee van het project is om een afschrikmiddel in het gebied aan te brengen, wat er voor zorgt dat de moeder het hertenkalf naar een veilige plek verplaatst. Vervolgens kan de boer de volgende dag oogsten zonder het risico te lopen een hertenkalf te raken. In het project is 300 ha grasland geselecteerd. De nacht vóór de plaatsing van het afschrikmiddel zijn met behulp van drones met thermische camera’s velden met hertenkalven gevonden.
De volgende dag wordt een goedgekeurd afweermiddel, Trico geheten, met een spuitdrone in banen van 3 m breed geplaatst, 20 m de velden met hertenkalveren in. De daarop volgende nacht werd er opnieuw gevlogen met een drone met thermische camera's, zodat de locatie van de reeënkalveren op de gebieden weer gevolgd kon worden. Elf van de eerst twaalf hertenkalveren waren door de moeder verwijderd.
Vervolg
De onderzoekers hebben ook geprobeerd te vliegen zonder Trico te spuiten in een veld met twee kalveren. De volgende dag werden er vier kalfjes waargenomen, dus het vliegen met de spuitdrone zonder Trico werkte blijkbaar niet afschrikwekkend. De resultaten tonen aan dat het spuiten van het afweermiddel een praktische en effectieve methode is om het doden van hertenkalven tijdens de grasoogst te voorkomen. Het onderzoek heeft echter ook uitdagingen geïdentificeerd. De huidige EU-wetgeving beperkt het gebruik van spuiten met drones. Maar de onderzoekers zoeken daar oplossingen voor.
Het resultaat kan in de toekomst gebruikt worden door boeren of loonwerkers, waarbij hetafweermiddel eenvoudigweg met een drone of een gewone veldspuit in een border rond de velden wordt gespoten. De hertenkalveren zullen de volgende dag van het veld zijn verdwenen. oogst. De verificatie die de projectgroep heeft uitgevoerd met thermische camera's is bij het dagelijks gebruik van Trico niet noodzakelijk, maar uitgevoerd om de resultaten te kunnen verifiëren.
Foto: Torben Spanggaard Frandsen, Seges Innovation