Dergelijke robots zijn volgens recent literatuuronderzoek geen oplossing voor revalidatie van patiënten na een beroerte.
Ongeveer 80% van patiënten die een beroerte hebben gehad, heeft problemen met de armfunctie. Bij revalidatie van deze patiënten worden in het buitenland steeds vaker commerciële armrobots ingezet. Armrobots worden gezien als een oplossing voor onder andere financiële en personele tekorten in de gezondheidszorg, die ook spelen in de revalidatie van patiënten die een beroerte hebben gehad. Resultaten uit wetenschappelijk literatuuronderzoek, geleid door Amsterdam UMC, laten echter zien dat de armrobots de patiënten niet helpen bij het verbeteren van hun armfunctie.
Een verminderde armfunctie bij patiënten die een beroerte hebben gehad, zorgt voor problemen met dagelijkse handelingen. Dat heeft een negatief effect op hun kwaliteit van leven. In Nederland worden nauwelijks armrobots gebruikt, maar in andere landen in Europa en vooral in Midden- en Oost-Azië en Noord-Amerika worden armrobots steeds meer gezien als de oplossing voor de financiële en personele tekorten binnen de revalidatie na een beroerte.
Het literatuuronderzoek laat echter zien dat deze oplossing geen toegevoegde waarde heeft bij het terugkrijgen van arm- en handvaardigheden na een beroerte. Het onderzoek werd uitgevoerd samen met collega’s uit Zwitserland en Italië. De onderzoekers analyseerden 90 studies met de gegevens van meer dan 4.000 patiënten die met of zonder hulp van armrobots revalideerden na een beroerte.
De resultaten van het onderzoek laten zien dat het gebruik, ondanks een verbetering van ongeveer 3% in spier- en armfunctie, niet resulteert in een verbetering van arm-handvaardigheid. Verder blijkt dat de zorgkosten door aanschaf van een robot alleen maar hoger worden dan bij een reguliere behandeling met een fysio- of ergotherapeut.
Dit is onafhankelijk van het type robot dat is gebruikt, het aantal gewrichten dat de robot controleert, de kosten en de extra functies (zoals displays met virtuele games) die zijn toegevoegd aan de robotarm. Met de data van meer dan 4.000 patiënten en duizenden behandelingen zouden de onderzoekers de aanwezigheid van een positief effect van de armrobots hebben kunnen aantonen. Dat dat niet is gebeurd, suggereert dat de armrobots meer een hype zijn dan een daadwerkelijke oplossing, aldus de onderzoekers.
De onderzoekers zagen dat de armrobots met de tijd een grote ontwikkeling zijn doorgegaan. Maar ondanks verbeteringen in de technologie blijken ze geen enkele verbetering voor patiënten hebben opgeleverd over de afgelopen twee decennia. Hoewel de robots steeds vaker gebruikt worden, ontbreekt het bewijs dat ze effectief zijn, terwijl ze bij aanschaf veel geld kosten.
Wanneer het gaat om terugkrijgen van belangrijke functies zoals grijpen en reiken, lijken robots die de arm- en handfunctie volledig kunnen overnemen kansrijker te zijn. Dit doen ze door gebruik te maken van een interface die direct of indirect vanuit de hersenen wordt aangestuurd. Maar deze ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen. Vooralsnog zal toekomstig onderzoek op het gebied van de revalidatie-robotica zich meer moeten gaan richten op het beter begrijpen van hoe patiënten met een beroerte leren hun vaardigheid terug te krijgen, aldus de onderzoekers.
De wetenschappelijke publicatie vindt u hier.
Foto: Juhan Sonin, Lumen Learning