28/03/2023
Door Ad Spijkers
Kunstmatige intelligentie in robots of kledingtechnologie moet autonoom reageren op gestreste of verveelde mensen.
Terwijl de seconden en minuten in de file uren lijken te duren, gaan de mooiste momenten als een flits voorbij. Tegelijkertijd voelen mensen vaak tijdsdruk, vooral op het werk. Het Europese ChronoPilot project (ChronoPilot: Modulating Human Subjective Time Experience) gaat over het gegeven dat we tijd anders waarnemen, afhankelijk van de situatie.
Aan het project neemt onder meer een team van de Justus Liebig Universität Giessen deel. De onderzoekers willen via externe metingen iemands perceptie van tijd herkennen en in de gewenste richting veranderen. Hiermee zal de subjectieve perceptie van tijd worden vastgesteld als een veranderlijke factor in technologische toepassingen.
Perceptie van tijd
Meetbare processen in het lichaam laten zien of een mens de tijd als een slakkengang of als razendsnel ervaart. Het gaat om bijvoorbeeld de hartslag, de geleidbaarheid van de huid of de bewegingen van de pupillen. De mentale stress van een persoon beïnvloedt ook hun perceptie van tijd. Een van de doelstellingen van het project is, om de gemeten fysiologische gegevens automatisch te laten interpreteren door kunstmatige intelligentie. Ook is het de bedoeling om de perceptie van tijd positief te veranderen door middel van bepaalde maatregelen.
In de perceptiepsychologie is al een groot aantal mechanismen beschikbaar Muziek, lichtflitsen, trillingen op de huid of het kijken naar bewegende objecten kunnen ervoor zorgen dat de perceptie van tijd verandert. Dergelijke zintuiglijke indrukken kunnen kunstmatig worden opgewekt, bijvoorbeeld door gebruik te maken van koptelefoons, virtual reality-brillen, in kleding geïntegreerde actuatoren of door te kijken naar bewegende groepen robots. Met behulp van kunstmatige intelligentie zou het mogelijk kunnen zijn dat kledingtechnologie of robots autonoom reageren op gestreste of verveelde mensen (bijvoorbeeld in de werkomgeving).
Robotkleding
In het kader van het ChronoPilot onderzoeksproject wordt in Giessen kleding ontwikkeld die trillingen of warmte gebruikt om tijdwaarnemingsmechanismen te stimuleren zonder het gezichtsvermogen of het gehoor te schaden. Het project test ook hoe robots hun bewegingen kunnen aanpassen wanneer ze AI gebruiken om vast te stellen dat menselijke collega's gestrest of verveeld zijn. Eerdere experimenten in de perceptiepsychologie wijzen er op dat de menselijke perceptie van tijd daadwerkelijk kan worden veranderd met behulp van zintuiglijke indrukken.
In de toekomst moeten deze technologieën de toenemende mate van automatisering draaglijker maken voor mensen en de gevaren van afleiding en onderuitdaging verminderen, bijvoorbeeld in autonome voertuigen. Het internationale onderzoeksproject ChronoPilot wordt door de EU gefinancierd en wordt gecoördineerd in Athene. Aan het project nemen onderzoekers uit de psychologie, robotica en informatica deel.
Foto: Julian Kaduk / Bora Celebi