De toekomst van machineveiligheid

Fri Nov 22 2024

11 22

De toekomst van machineveiligheid

05/11/2024

Door Ad Spijkers

Het Safety Event wijst de weg hoe om te gaan met de nieuwe Machineverordening 2023/1230.


     

Op 27 november organiseert MybusinessMedia het Engineering Event Safety, ook bekend als het Safety Event. Plaats van handeling is 1931 Congrescentrum in 's-Hertogenbosch. Het hoofdthema dit jaar is de nieuwe Machineverordening 2023/1230 die op 20 januari 2027 van kracht wordt. Maar wachten tot de dag dat het woord van de verordening wet wordt, verdient geen aanbeveling. Elke machinebouwer weet dat het maanden of zelfs jaren kan duren eer hun producten zijn aangepast om aan de wetgeving te voldoen.

Maar hoe vertaalt de impact van de verordening zich in de praktijk? Ook technologie leunt niet achterover. Wordt bijvoorbeeld de veiligheidsbesturing virtueel? Kan AI al veilig programmeren? Hoe houden we het ‘cyber-secure’? Op dit soort vragen wil het Safety Event antwoord geven.

Safety doctors

Het Engineering Event Safety is vanouds 'een programma voor professionals door professionals' en staat daarom midden in de dagelijkse praktijk. Het recept is vertrouwd: behalve lezingen, learnshops en table top presentaties behoren de safety doctors tot het vaste programma. Bij deze laatste kan elke bezoeker in een ronde tafel sessie (en met wat mazzel één of één) advies op maat krijgen over veiligheidsgerelateerde issues.

Elk van de safety doctors, die deze editie meewerken, brengt daarbij zijn eigen expertise in. Zo kunnen bezoekers terecht op het gebied van (het voorkomen van) manipulatie van veiligheidssystemen, over SIL en PL in veiligheidsland en hoe als fabrikant de overgang naar de nieuwe Machineverordening aan te pakken.

Implementatie bij Vanderlande

Het plenaire programma omvat een viertal lezingen, onder andere van Chris van der Heijden, Design Safety Improvement Manager bij Vanderlande Industries in Veghel. Hij vertelt over de implementatie bij Vanderlande van de verordening (EU) 2023/1230 betreffende machines. Na een korte introductie met daarin onder andere de aanleiding voor de nieuwe verordening gaat hij in op de stappen die bij Vanderlande Industries gedefinieerd zijn. Zeven stappen zullen worden doorlopen, waarbij wordt gekeken naar de meest significante gewijzigde en nieuwe eisen die relevant zijn voor Vanderlande. Hierbij wordt ook naar de tijdlijn gekeken.

Cybersecurity

Dit onderwerp vormt een duidelijke uitbreiding op de nu nog bestaande Machinerichtlijn. Niemand anders kan beter vertellen over de nieuwe wettelijke eisen aan cybersecurity van producten en organisaties dan Rob Hulsebos, ICS security engineer bij Forescout in Eindhoven.

De NIS2, ingaand in 2025, is van toepassing op bepaalde soorten bedrijven uit de maakindustrie. Producten met een netwerkaansluiting moeten voldoen aan de RED- (2025) of CRA-wetten (2027). Gekoppeld aan de CE-markering moet op gebied van cybersecurity heel wat gedaan worden om aan eisen te voldoen, en dat ook nog gedurende de verwachte levensduur van het product. Voor veel organisaties zal dit een forse stap zijn, reden om er op tijd mee te beginnen. Hulsebos laat zien wat er moet gebeuren en waar je (snel) stappen kan maken.

Learnshops

In twee parallelsessies van een klein uur kan de bezoeker kiezen uit een aantal learnshops, een soort van mini-trainingen. Paul Hoogerkamp van Mecid in Voorst vertelt of de Machineverordening eigenlijk wel van toepassing is voor een bedrijf. Ben je fabrikant als je thuis voor jezelf een ‘machine’ bouwt? En als je een ‘machine’ samenstelt is het dan ook meteen een ‘samenstel’ dat moet worden voorzien van CE-markering? Is een niet-voltooide machine wel- of niet voltooid? Als een niet(-)voltooide machine wordt ingebouwd, moet dan het totaal ook als ‘voltooid’ worden beschouwd?

Tim van Heijst van Extend Smart Coding in Ridderkerk zoomt in zijn learnshop in op virtuele veiligheidsbesturingen, waarmee het mogelijk is om SIL3 gecertificeerde safety-applicaties uit te voeren op 'niet-gecertificeerde' hardware. Functionele veiligheid gaat over actieve veiligheidssystemen die automatisch ingrijpen bij onveilige situaties. Vaak worden hierbij Safety PLC’s of slimme safety-controllers gebruikt, met allerlei voorwaarden. De hardware componenten met bijbehorende logica moeten worden beheerd en beveiligd en de systemen moeten altijd up-to-date zijn.

Een bijkomend probleem is dat hardware-componenten soms lastig verkrijgbaar zijn, of nieuwe versies niet altijd compatibel zijn. Virtuele safety-besturingen zijn dan een mogelijk oplossing. Maar wat is dat nu precies, hoe werkt het en waarom heeft een bedrijf als Audi gekozen voor deze oplossing?

Gerald van Engeland, senior consultant en trainer bij Kader Technical Safety (met twaalf vestigingen in Nederland), gaat in op functionele veiligheid. De SIL- en PL-normen zijn vernieuwd en bedrijven bereiden zich (hopelijk) voor op de overgang van Machinerichtlijn naar Machineverordening. Veel bedrijven worstelen met verificatie en validatie van het besturingssysteem, wat zonder gedegen kennis van SIL of PL niet mogelijk is.

Wie het Engineering Event Safety wil bijwonen, kan zich hier aanmelden.

Foto: Redactie Engineersonline