Ziekenhuisbedden reinigen met robots

Een gerobotiseerde wasstraat voor ziekenhuisbedden van Nederlandse origine kan een belangrijke bijdrage leveren aan een hoger niveau van hygiëne in ziekenhuizen. Weber Hospital Systems in Zwaag (bij Hoorn) koos Yaskawa Benelux in Eindhoven als leverancier van de robots. Een flexibele opstelling en internationale ondersteuning speelden een rol bij de keuze.

Weber Hospital Systems is een jong bedrijf dat sinds 2017 bestaat. Het is onderdeel van Weber Machinebouw, een familiebedrijf dat al 61 jaar actief is. Normaal gesproken is de onderneming werkzaam in de metaalindustrie. In 2014 heeft Weber een eenmalig project gedaan in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, waar het via via in is gerold. Daar werden de ziekenhuisbedden toen nog handmatig gereinigd, een arbeidsintensief en niet gevalideerd proces. Het is ook duur, er is vaak een tekort aan mensen en het resultaat is nooit 100%.

Het was voor Weber een interessant project en in die periode ontstond het idee dat er misschien wel een grotere markt was voor het reinigen van ziekenhuisbedden.

Thermisch desinfecteren

Tot op dat moment reinigde het Erasmus MC hun bedden handmatig met water en chemicaliën, na een aantal jaren machinaal te hebben gereinigd middels (chemische) desinfectie. Waar in Nederland de richtlijn het reinigen van ziekenhuisbedden en matrassen in de basis is, wordt in de meeste Europese landen geëist dat de bedden gedesinfecteerd worden. Het desinfecteren van bedden kan op twee manieren: met chemicaliën of thermisch. Voor het project in het Erasmus MC werd gekozen om de bedden thermisch te reinigen met behulp van stoom.

De machine die door Weber werd ontwikkeld, bestaat uit een aantal cabines. In de eerste cabine wordt het bed geïdentificeerd. Elk bed heeft een code waarin het merk en model staat. Na het scannen wordt het bed automatisch met een opduwunit naar de wascabine getransporteerd. Vervolgens komt er een plaat naar beneden die door middel van vacuüm het matras optilt om deze apart van het bedframe te reinigen. Het matras gaat door een soort 'brievenbus' en er wordt van alle kanten stoom op gespoten. Onder in de cabine wordt het bed door robots gereinigd.

Uitdaging

De uitdaging was om zo dicht mogelijk op het bed te komen om de stoom zo min mogelijk temperatuur te laten verliezen. Weber Hospital Systems was van mening dat de beste manier om dit te doen met een robot was. De worden twee robots gebruikt, voorzien van een lans met stoom en lucht nozzles (sproeistukken). Met de robots kan er zo dicht mogelijk bij alle onderdelen van het bed met hete stoom gewerkt worden. Het water in de stoom weekt het vuil eraf en laat het afvloeien terwijl de temperatuur van de stoom de micro-organismen doodt. Behalve met stoom wordt er met hoge druk lucht geblazen om zo snel mogelijk het water eraf te blazen.

Als het wasprogramma klaar is, gaat het bed door naar de volgende cabine. Daar wordt het matras weer op bed gelegd en is het gereinigd. Het hele proces duurt ongeveer zes minuten, wat zich vertaalt in 10 bedden per uur en ruim 200 bedden per dag.

Tegenwoordig zit op ziekenhuisbedden steeds meer elektronica, zoals een ingebouwde weegschaal of wifi, waardoor behandeling met veel water of chemicaliën risico’s met zich mee zou brengen. Stoom bevat heel weinig water en is zelfs geschikt voor bedden met heel veel elektronica zoals IC bedden.

Altijd even schoon

“Ziekenhuisbedden laten reinigen door mensen is compleet afhankelijk van de persoon die het doet. Als de desbetreffende persoon die dag minder gemotiveerd is of zich niet lekker voelt, gebeurt het wassen waarschijnlijk onzorgvuldiger dan anders. Met deze beddenwasmachine is elk bed altijd precies even schoon,” aldus Erik Sierkstra, managing director Weber Hospital Systems.

Toen Weber besloten had deze markt verder te verkennen, heeft het bedrijf met veel partijen gesproken. Alle gangbare robot fabrikanten kwamen aan bod. “We wilden vertrouwen hebben dat we goede service, onderhoud en ondersteuning zouden krijgen, zowel in Nederland als in het buitenland,” vertelt Sierkstra. “Ook wilden wij zoveel mogelijk uit het systeem kunnen halen. Omdat we veel projecten in het buitenland doen, kunnen we niet telkens een monteur in het vliegtuig zetten als er iets misgaat. We willen zoveel mogelijk kunnen communiceren met de robot op afstand en alle mogelijke informatie eruit halen. Tijdtechnisch en kostprijstechnisch is dit belangrijk.”

Yaskawa werkte al met verschillende (PLC) software partijen en stond ervoor open om ook met Sigmatek te werken, de software waar Weber mee werkt. Er werd een driehoek opgezet tussen de drie partijen om te zorgen dat de machinesoftware kan communiceren met de robot MotoLogix software van Yaskawa. Hierbij wordt de Yaskawa Teach Pendant niet gebruikt maar geeft Weber met eigen software de robots opdracht en kan hiermee op afstand heel veel informatie uit de robots halen. Dat Yaskawa mee wilde werken aan deze integratie was een van de redenen dat de keuze op dit merk viel.

Markt

Afgelopen jaar is Weber Hospital Systems echt van start gegaan en het begint nu te lopen. De eerste drie machines worden nu in Denemarken geïnstalleerd, in maart gaan de volgende naar Duitsland. Later gaan er nog twee naar Noorwegen en twee in Denemarken en Weber is in gesprek met ziekenhuizen in Zwitserland. Belangrijk is dat Yaskawa overal lokale service ondersteuning in deze landen biedt.”

De VDS gedoopt: Validated Disinfection System. De VDS is onderdeel van de rondgang in het Erasmus Medisch Centrum, waar 15.000 mensen werken. De machine is eigenlijk een dichte box van roestvast staal, maar de zijkanten zijn voorzien van glas zodat men naar binnen kan kijken. In het ziekenhuis in Denemarken worden er zelfs camera’s opgehangen en zijn de beelden te zien op grote beeldschermen in de hal bij de ingang. Patiëntveiligheid is belangrijk in ziekenhuizen en men benadrukt met de beeldschermen dat alles schoon en hygiënisch is.

Machinebouw met robotisering

Weber Machinebouw was tot voorheen vooral actief in metaalbewerking, kassenbouw, automotive en nog veel meer. De medische applicatie lag totaal uit de comfortzone. De onderneming uit West Friesland had machinebouwers in dienst, geen desinfectie specialisten. Inmiddels zijn er wel mensen met kennis van die markt aangenomen. In Corona-tijd is de interesse enorm gegroeid en heeft Weber Hospital Systems een subsidie van de Europese Commissie gekregen om het product door te ontwikkelen.

Weber zit nu in een industrie die qua automatisering wel wat stappen te maken heeft. Weber Hospital Systems zet die stappen, met de kennis die het bedrijf heeft vanuit de machinebouw met een stukje robotisering en service vanuit Yaskawa.