27/08/2024
Door Ad Spijkers
De onderzoekers zijn verbonden aan de Eidgenössische Technische Hochschule Zürich (ETH) en de Chinese University of Hong Kong. Zij zijn er als eersten in geslaagd een magnetische endoscopie met behulp van afstandsbediening op een levend varken uit te voeren. De onderzoekers bestuurden de sonde vanuit Zürich terwijl het dier op de operatietafel in Hong Kong lag.
Er zit ruim 9300 km tussen de operatiekamer in Hong Kong en de kamer in Zürich waar de chirurg zich bevindt. Hij kijkt naar een scherm met livebeelden van de operatie en beweegt de joystick van een PlayStation-controller. Met een vertraging van slechts ongeveer 300 ms gaat een 4 mm dunne sonde door de maag van een levend maar verdoofd varken in de operatiekamer in Hong Kong. De chirurg onderzoekt met een camera de maagwand van het dier en neemt met een kleine grijparm weefselmonsters.
Voor het slagen van deze doorbraak waren twee zaken cruciaal: een magnetisch navigatiesysteem met een magnetisch bestuurbare endoscoop (ontwikkeld aan de ETH Zürich) en een veilige en snelle internetverbinding met de operatiekamer.
Veiligheid voorop
De op afstand bestuurbare procedure werd in de operatiekamer begeleid en bewaakt door chirurgen van de universiteit in Hong Kong. Ze brachten de magnetische endoscoop via de mond in de maag van het varken. Voordat de chirurg de navigatie van de sonde in Zürich kon overnemen, werd deze in de operatiekamer getest door een team van lokale robotici en chirurgen.
De endoscoop wordt bestuurd via een magnetisch veld dat wordt gegenereerd door Navion, een chirurgisch navigatiesysteem ontwikkeld door ETH. Dankzij een magneetkop kan de endoscoop niet alleen in alle richtingen worden gebogen, maar is hij ook kleiner en gemakkelijker te bedienen dan conventionele apparaten.
Minder stressvol
Door de hoge mobiliteit van de magnetische endoscoop kon de ETH-onderzoeker eenvoudig een zogenaamde retroflexie in de maag van het dier uitvoeren. Na binnenkomst in de maagholte wordt de endoscoop 180° naar achteren gebogen om de maagingang te inspecteren. Deze complexe procedure laat zien dat magnetische endoscopen op afstand minstens zo flexibel kunnen worden genavigeerd als standaardapparaten.
Bovendien kan de kleinere endoscoop ook via de neus bij mensen worden ingebracht, in plaats van via de mond, zoals gebruikelijk is bij traditionele endoscopieën. Dit is minder stressvol omdat patiënten niet volledig verdoofd hoeven te zijn en wakker zijn en terugkoppeling kunnen geven tijdens de procedure. Mogelijk is de magnetische endoscoop ook geschikt voor gebruik bij kinderen waarbij conventionele sondes te groot zijn.
Zorg in afgelegen gebieden
De onderzoekers in Zürich denken al vooruit. In de volgende stap van hun onderzoek hopen ze een tele-endoscopie op de menselijke maag uit te voeren. Er zit veel potentieel in deze technologie. Ze denken onder meer aan minimaal invasieve interventies in het maag-darmkanaal, zoals screeningstests voor kanker.
Tele-operatieve endoscopie kan ook worden gebruikt voor chirurgische training, maar ook voor diagnostische en chirurgische zorg in afgelegen gebieden, vooral als lokale expertise ontbreekt. Van een afstand zouden chirurgen getrainde verpleegsters kunnen aansturen om de procedures uit te voeren.
Foto: ETH Zürich